Liên tục tình trạng “xe điên” do lái xe đạp nhầm chân ga gây tai nạn nghiêm trọng khiến dư luận không khỏi giật mình. Nguyên nhân thì rất nhiều: lái mới, non kinh nghiệm, sử dụng chất kích thích như bia, rượu, lái xe nghiện hút… Nhưng còn có nguyên nhân do thiếu hiểu biết, cũng rất đáng lo ngại.

Trong chuyến công tác gần đây tôi ngồi trên chiếc xe Ford bảy chỗ, số tự động do chị bạn cầm lái. Đang vui vẻ tôi góp ý “Chị dùng chân phải giữ bàn đạp ga, chân trái đạp phanh là không đúng, là sai, là rất nguy hiểm”. Chị tỏ ra rất ngạc nhiên và hơi cáu “chứ chân trái để làm gì”?

Chân trái không làm gì, chỉ giúp người lái ngồi vững vàng và đúng tư thế.

Trong 450 câu hỏi lý thuyết Luật giao thông đường bộ có câu hỏi “Khi điều khiển xe số tự động, người lái xe sử dụng chân như thế nào cho đúng? Đáp án là: Không sử dụng chân trái, chân phải điều khiển bàn đạp phanh và bàn đạp ga.

Việc người lái dùng chân sai ở xe số tự động khiến chân trái luôn ở vị trí tréo ngoe, tư thế ngồi không chắc chắn dẫn đến lúc cần phanh gấp, lực đạp sẽ không đủ. Chân phải thường xuyên ở vị trí chân ga, dẫn đến tình trạng khi phanh, chân ga không nhả kịp, xe vẫn lao tới mặc dù người lái đã đạp phanh. Trường hợp này lái xe dễ mất bình tĩnh đạp thêm chân ga, chiếc xe sẽ mất kiểm soát.

Xe số tự động là loại xe hiện đại đang phổ biến trên thị trường với nhiều tính năng ưu việt. Nhà sản xuất đã ứng dụng kỹ thuật cao kết hợp các bộ phận như côn, ga, số, lại với nhau, nhằm giảm bớt các thao tác, cũng như sức lao động của người lái và nâng cao hệ số an toàn cho quá trình vận hành chiếc xe.

Rất nhiều xe bỗng dưng trở thành “xe điên” gây tai nạn hàng loạt, các lái xe sau đó đều thừa nhận “đạp nhầm chân ga” và nguồn cơn có lẽ không ít trường hợp xuất phát từ những sai lầm do thiếu hiểu biết chết người này. Mới đây nhất như vụ chiếc xe ô tô nhãn hiệu Ford gây ra vụ tai nạn tại thị trấn Ea Drăng, huyện Ea H’Leo, tỉnh Đắk Lắk vào chiều ngày 20/10/2014 khiến 2 người chết, 8 người bị thương.

Bộ giao thông vận tải (GTVT) đã có văn bản số 46/2012/TT-BGTVT quy định các trung tâm đào tạo lái xe phải bố trí xe số tự động phục vụ nhu cầu của các học viên. Đối với hạng đào tạo bằng B1, B2 phải có 10 giờ học lái xe số tự động.

Trên thực tế ở các trường dạy lái trên cả nước, không phải trường nào cũng có điều kiện sắm xe số tự động để học viên học. Hơn nữa, chưa có quy định cụ thể, hay giáo trình nào để các cơ sở đào tạo đem ra ứng dụng. 10 giờ học lái xe số tự động so với một đời lái xe, xem ra cũng chỉ như “cưỡi ngựa xem hoa”.

Xã hội phát triển, xe số tự động với những tiện ích thiết thực, dễ lái, dễ sử dụng, hệ số an toàn cao chiếm được cảm tình của đông đảo người sử dụng và đang dần thay thế xe số sàn là một thực tế. Thiết nghĩ Bộ GTVT cần sớm có quy định đưa xe số sàn vào chương trình đào tạo lái xe bắt buộc, riêng biệt. Với quy trình, thời gian cụ thể, giáo án đào tạo bài bản và phải có sát hạch cấp giấy phép như các loại xe khác.

Trong khi chờ đợi Bộ GTVT có những điều chỉnh phù hợp, ở thời điểm hiện tại, các cơ sở đào tạo lái xe cần chủ động tăng thời lượng hướng dẫn xe số tự động cho các học viên có nhu cầu, góp phần giảm thiểu những tai nạn đáng tiếc như đã từng xảy ra.

Trương Nhất Vương