Một thắc mắc chung của người tiêu dùng ở nhiều quốc gia trên thế giới là tại sao xe bán ở châu Âu lại tiết kiệm nhiên liệu, lượng khí thải thấp nhất thế giới. Một chiếc xe tại châu Âu có mức tiêu thụ công bố 2,94 lít/100 km, trong khi con số ấn tượng nhất tại Mỹ chỉ là 4,7 lít/100 km.

Nhưng thực tế, lý do lại không phải nằm ở công nghệ của xe có khác biệt. Reuters tiết lộ bí mật, không chỉ hệ thống kiểm tra ở châu Âu không thực tế mà các hãng xe tại đây còn khai thác những sơ hở trong khi kiểm tra để tạo con số ấn tượng.

Toyota Prius, mẫu xe được tiếng tiết kiệm nhiên liệu.

Sau nhiều năm áp dụng, xe bán ra ở châu Âu được mặc định thương hiệu là có lượng khí thải thấp, tiết kiệm nhiên liệu. Năm 2013, trung bình xe bán ở châu Âu có mức khí CO2 thải ra là 127 g/km, tức là thấp hơn khoảng 3 g/km so với mục tiêu mà Liên minh châu Âu đặt ra tới năm 2015.  Trong khi đó tại Mỹ, con số này mới chỉ là 218 g/km.

Một sự khác biệt nữa trong cách sử dụng xe là ở châu Âu lượng xe nhỏ và xe chạy động cơ diesel được sử dụng nhiều hơn so với ở Mỹ, nơi chuộng xe to và có động cơ lớn. Nhưng quan trọng nhất, ở các bài kiểm tra con số khác nhau thấy rõ.

Bài kiểm tra "Urban" (đô thị) của châu Âu kéo dài 13 phút, trong khi đó "City" của EPA (Cục Bảo vệ môi trường Mỹ) tới 30 phút. Tương tự, "Extra Urban" tốn 6 phút 40 giây, con số tương tự ở EPA là 12 phút 45 giây.

Tốc độ kiểm tra cũng khác nhau, trong suốt 13 phút của vòng Urban, tốc độ cao nhất chỉ là khoảng 50 km/h trong thời gian chỉ 12 giây. Phần còn lại của bài kiểm tra chạy ở tốc độ thấp, gia tốc thấp, có tới 2,5 phút ở trạng thái đứng yên, với những xe sử dụng công nghệ start-stop coi như không tiêu thụ một chút nhiêu liệu nào trong suốt khoảng thời gian này.

Bài kiểm tra thành phố của EPA có khi đạt tới tốc độ 96 km/h, trong khi phần lớn quãng thời gian còn lại chạy ở tốc độ 48 km/h. Điều tương tự cũng xảy ra với bài kiểm tra trên đường cao tốc, EPA không chỉ tổng thời gian dài hơn và thời gian duy trì tốc độ cao cũng lớn hơn, ngoài ra còn có thêm các bài ở tốc độ cao, bật điều hòa, điều kiện nhiệt độ thấp để tính toán con số gần nhất so với thực tế sử dụng.

Tấm dán về mức tiêu thụ nhiên liệu trên mỗi xe ôtô đăng ký tại Mỹ.

Nhưng tại châu Âu, theo số liệu của EEA (European Environment Agency) cho thấy các hãng xe tại đây cho xe chạy kiểm tra ở một mặt đường nhẵn hơn thực tế, lốp xe cũng có độ bám đường tốt hơn nhiều so với lốp thương mại. Ngoài ra còn có một số yếu tố không rõ ràng nữa. Chẳng hạn, cấu trúc bài kiểm tra cho phép các hãng điều chỉnh tỷ số truyền của hộp số cho phù hợp, đặc biệt là trên hộp số tự động, trong khi bướm ga kém nhạy cảm ở tốc độ cao, tất cả giúp cho kết quả tiêu thụ nhiên liệu ít nhất.

Cuối cùng, có một khác biệt mà nhiều người không nhận ra được: Số liệu của châu Âu ở dạng lít/100 km, nhưng khi đổi sang dặm/gallon (mpg) như của Mỹ thì lại dùng gallon của Anh, có dung tích lớn hơn 20% so với gallon của Mỹ, do đó số dặm đi được cũng nhiều hơn. 

Thực tế cho thấy, cùng chiếc Toyota Prius nhưng tại châu Âu là 60 mpg, tại Mỹ là 50 mpg. Thậm chí cao hơn gấp rưỡi là Volkswagen Beetle TDI 2014 tại châu Âu 48 mpg, tại Mỹ chỉ là 32 mpg.

Đức Huy